Tehlikeli Atık Alanlarında Yangın Söndürme

Tehlikeli Atık Alanlarında Yangın Söndürme Sistemleri: Riskler ve Güvenlik Çözümleri

Tehlikeli atık depolama alanları; yanıcı, patlayıcı, toksik veya reaktif özellikler taşıyan kimyasalların geçici veya kalıcı olarak tutulduğu tesislerdir. Bu alanlarda çıkabilecek yangınlar hem çevreye hem de insan sağlığına büyük tehdit oluşturur. Bu makalede, tehlikeli atık yangınlarının nedenleri, uygun söndürme sistemleri, yönetmelikler ve projelendirme esasları teknik detaylarla ele alınacaktır.

Tehlikeli Atık Yangınları Neden Kritik Tehlike Oluşturur?

Tehlikeli atık sahalarında yangın riski şu nedenlerle yüksektir:

Yanıcı solvent, yağ, boya kalıntıları ve kimyasalların bulunması
Reaktif maddelerin birbiriyle teması
Buharlaşma, sızıntı veya depolama hataları
Elektriksel kıvılcım veya statik yük boşalması

Yangın durumunda zehirli gazlar, patlama riski ve yangının yayılma hızı nedeniyle çevre ve insan için büyük tehdit oluşur.

Hangi Yangın Sınıflarına Girer? (ABC Yangın Sınıflandırması)

Tehlikeli atık yangınları genellikle şu sınıflara girer:

A Sınıfı: Kağıt, karton gibi yanıcı katı atıklar
B Sınıfı: Solvent, boya, yağ gibi sıvı atıklar
C Sınıfı: Elektrikli ekipman bulunan atık bölgeleri
D Sınıfı: Metal tozları (alüminyum, magnezyum vb.)

Tehlikeli Atık Alanlarında Kullanılan Yangın Söndürme Sistemleri

1. Köpüklü Söndürme Sistemleri

Alkoller, solventler ve yakıt bazlı atıklar için idealdir.
AFFF, AR-AFFF gibi köpük konsantreleri kullanılır.
Yangının oksijenle temasını keserek etkili söndürme sağlar.

2. FM200 veya NOVEC 1230 Gazlı Söndürme

Elektrikli ekipman bulunan atık alanlarında kullanılır.
Kalıntı bırakmaz ve toksik gaz yaymaz.
Hacimsel koruma sağlar.

3. Sprinkler ve Su Sisi Sistemleri

Katı atık depolama bölümlerinde tercih edilir.
Geniş alanlarda yangını baskılayarak yayılmayı önler.
Su sisi, sıcaklığı hızla düşürerek zehirli gaz oluşumunu azaltır.

4. Aerosol Söndürme Sistemleri

Kompakt odalar, kabinler ve atık işleme üniteleri için uygundur.
Otomatik olarak aktive olur, elektrikli sistemlerle uyumludur.

Algılama ve Alarm Sistemleri

Tehlikeli atık sahalarında şu algılama teknolojileri kullanılır:

Alev dedektörleri (IR/UV): Hızlı yanma algısı
Gaz dedektörleri: Uçucu organik bileşikler, H2S, CO gibi zehirli gazlar
Duman dedektörleri: Katı ve sıvı yangınların erken tespiti
Sıcaklık sensörleri: Sıcaklık artışıyla otomatik uyarı

Bu sistemler yangın algılama panelleriyle entegre edilerek tahliye, söndürme ve alarm süreçlerini başlatır.

Hangi Yangın Tüpü Kullanılmalı?

Tehlikeli atık yangınlarında standart ABC tozlu tüpler yetersiz kalabilir. Kullanılması önerilen söndürücüler:

Köpüklü yangın tüpleri (AFFF tipi)
FM200 veya NOVEC 1230 gazlı tüpler
Metal yangınları için özel D sınıfı kuru kimyasal tozlar

Mevzuatlar ve Uyumluluk

Tehlikeli atık alanlarında yangın sistemlerinin tasarımı aşağıdaki standartlara uygun olmalıdır:

Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (BYKHY)
TS EN 13565-2 (Köpüklü sistemler)
TS EN 15004 (Gazlı sistemler)
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Tehlikeli Atık Yönetmeliği

Proje Yöneticilerine Tavsiyeler

Tehlikeli atıkların türüne göre yangın riski analiz edilmeli.
Her atık türü için farklı söndürme ajanı belirlenmeli.
Algılama sistemleri, otomasyonla entegre çalışmalı.
Yangın tatbikatları düzenli yapılmalı ve sistem test edilmelidir.

Sonuç: Tehlikeli Atık Alanlarında Özel Yangın Çözümleri Şart

Tehlikeli atıkların bulunduğu tesisler, sıradan yangın sistemleriyle korunamaz. Köpük, gazlı ve aerosol sistemler bir arada kullanılarak hem çevre hem de insan güvenliği sağlanmalıdır. Limit Endüstri Makine A.Ş., uzman mühendislik ekibiyle tehlikeli atık sahaları için uygun söndürme sistemleri projelendirme, kurulum ve bakım hizmeti sunmaktadır.

Tehlikeli Atık Alanlarında Yangın Söndürme