Endüstriyel tesislerde bulunan kimyasal depolama tankları, yangın riski açısından yüksek tehlike sınıfında değerlendirilen alanlar arasında yer almaktadır. Bu nedenle, bu tankların güvenliğini sağlamak amacıyla kurulan soğutma sistemleri, yangın önleme ve kontrol stratejilerinin vazgeçilmez bir parçasıdır.
Kimyasal madde içeren tankların bulunduğu alanlarda, yangın durumunda ısı artışı nedeniyle tank basıncı yükselebilir, bu da patlama ve kimyasal sızıntı riskini artırır. Bu sebeple, doğru tasarlanmış ve standartlara uygun şekilde kurulmuş bir soğutma sistemi, hem tesis güvenliği hem de çevre sağlığı açısından kritik öneme sahiptir.
Kimyasal depolama tankı soğutma sistemleri, yangın anında veya öncesinde tankların yüzey sıcaklığını kontrol altında tutarak;
Tank içi basınç artışını önlemeyi,
Tank cidarlarının aşırı ısınarak yapısal deformasyona uğramasını engellemeyi,
Reaktif kimyasalların ısıyla temas ederek kontrol dışı tepkimeye girmesini önlemeyi,
Yangının yayılımını durdurmayı hedefler.
Soğutma sistemleri genel olarak sabit borulu sprey sistemleri, monitör sistemleri veya mobil soğutma ekipmanları ile tasarlanır. En yaygın yöntem, tank yüzeyine homojen su dağılımı sağlayan deluge tipi borulu sprinkler sistemleridir.
Sistemin tasarımı yapılırken aşağıdaki kriterler dikkate alınmalıdır:
Tank çapı ve yüksekliği
Tankın içeriğindeki kimyasalın türü (parlayıcı, zehirli, reaktif)
Tankın çevresindeki diğer yapılarla olan mesafesi
Yangınla mücadele senaryosu ve risk sınıfı
Soğutma sisteminde kullanılacak nozul tipi ve debi miktarı, tankın yüzey alanına göre hesaplanmalı ve NFPA 15 standardı ile uyumlu olmalıdır. Genellikle, 4.1–6.5 L/dk/m² arasında bir su uygulama yoğunluğu hedeflenir.
Kimyasal depolama alanlarında kurulacak soğutma sistemlerinin, aşağıdaki teknik standartlara ve mevzuatlara uygun olarak projelendirilmesi zorunludur:
NFPA 15 – Water Spray Fixed Systems for Fire Protection
NFPA 30 – Flammable and Combustible Liquids Code
TS EN 12845 – Otomatik sprinkler sistemleri
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik (Türkiye)
Yerel çevre mevzuatları ve ATEX koşulları (varsa)
Bu standartlara uygunluk, sistemin etkinliğini artırmakla kalmaz, aynı zamanda sigorta geçerliliği ve resmi denetimlerde yasal uygunluk açısından da gereklidir.
Sistem borulaması, bağlantı elemanları, nozullar ve vanalar; kimyasal ortamlarda kullanılmak üzere korozyona dayanıklı malzemelerden (örneğin paslanmaz çelik, epoksi kaplı karbon çelik, PPRC borular) seçilmelidir. Ayrıca kullanılan tüm donanım yüksek sıcaklık, UV ve dış ortam koşullarına dayanıklı olmalıdır.
Kimyasal depolama tanklarına yönelik soğutma sistemleri, standart ekipman montajından çok daha fazlasını gerektirir. Bu sistemlerin tasarımı ve kurulumu;
Risk sınıfı analizleri,
Isı transferi hesapları,
Nozul yerleşim planları,
Su kaynak kapasitesi ve pompa boyutlandırması,
Otomasyon ve kontrol sistemleri,
gibi çok sayıda teknik süreci kapsamaktadır.
Bu nedenle, yetkili mühendislik firmalarıyla çalışmak, yalnızca sistemin doğru işlemesi için değil, aynı zamanda işletme sorumluluğunun güvence altına alınması açısından da büyük önem taşır.
Sabit tank soğutma sistemleri, çalışır durumda kalmak ve olası arızaların önüne geçmek için belirli aralıklarla test edilmeli ve bakım yapılmalıdır. Bu kapsamda;
Nozul çıkış testleri
Debi ve basınç kontrolleri
Pompa performans testleri
Valf ve boru hattı sızdırmazlık kontrolleri
düzenli olarak gerçekleştirilmelidir.
Kimyasal depolama tankı soğutma sistemleri, yangın güvenliğinin en kritik başlıklarından biridir. Bu sistemlerin doğru seçimi, projelendirilmesi ve kurulumunun yalnızca uzman kadrolarca yapılması, hem güvenlik hem de mevzuat uygunluğu açısından zorunluluktur.
Limit Endüstri Makine A.Ş. olarak, kimyasal depolama alanlarına özel soğutma sistemleri için;
Keşif ve danışmanlık,
NFPA/EN standartlarına uygun projelendirme,
Anahtar teslim kurulum,
Periyodik bakım hizmetleri
sunmaktayız.